Meer muziek in de klas
Het muziekonderwijs op de basisschool staat de laatste tijd behoorlijk in de schijnwerpers. De minister van onderwijs, Joop van de Ende en Koningin Maxima als boegbeeld van deze beweging, proberen hier beweging in te krijgen. Geld wordt beschikbaar gesteld, behoorlijk wat geldt dat gestoken wordt in projecten die kunnen worden opgesteld of scholing van leraren teneinde het zover te krijgen dat over een paar jaar alle leerlingen in de basisscholen in Nederland goed muziekonderwijs krijgen. Want dat is het ultieme doel van de minister. Na jaren van afbraak van het muziekonderwijs lijkt het tij te keren. De vrijescholen bevinden zich wat betreft ‘muziek in de klas’ in een duidelijk andere positie dan vele niet-vrijescholen. Maar ook op vrijescholen zijn op een paar plekken in het land initiatieven genomen om bijdragen te kunnen leveren aan het verbeteren en verdiepen van dat onderwijs in de basisscholen. Hoezeer er ook vanuit de opleiding een basis wordt geprobeerd te leggen, er is duidelijke behoefte aan na- en bijscholing op dit gebied.

Zesde conferentie Mens en Muziek
De stichting Mens en Muziek probeert op zijn manier bijdragen te leveren aan onder andere muziek en onderwijs door het organiseren van studiedagen en conferenties in dat licht. Laatste mini-conferentie was in januari 2015. In deze conferentie stond het kleine kind centraal. Op de website van mens en muziek is een verslag van deze inspirerende conferentie te vinden.
De stichting Mens en Muziek richt zich niet alleen op muziek en pedagogie maar op alle impulsen die voortkomen uit verbinding met antroposofie aan de ene kant en muziek aan de andere kant. Het gaat dus hierbij ook om muziektherapie, instrumentenbouw, instrumentalisten, muziekimprovisatie enzovoort.

In het najaar van 2016 zal wederom een grote muziekconferentie plaats vinden. Thema van deze conferentie zal zijn ‘Impressie en Expressie’. Impressie en expressie zijn bekende begrippen vanuit de kunststromen welke zich aan het einde van de 19e en beging van de 20e eeuw ontwikkeld hebben en welke in zowel beeldende als musische kunsten hun uitdrukking hebben gevonden. Daarnaast zijn impressie en expressie begrippen die behoren bij de kunstenaar in het algemeen en de muzikale kunstenaar in het bijzonder. Vele lagen zijn hierin aan te boren, vele vragen zijn hierbij te stellen. Dit onderzoek willen wij tot ingang van de conferentie maken.

Impressie – expressie
We kunnen impressie en expressie ook wel verbinden met de begrippen indrukken en uitdrukken. In de muziek komen we dan al snel bij de twee kernactiviteiten van het muzikaal bezig zijn: het (actief) muziek maken en het (eveneens actieve) muziek beluisteren.
Bij het muziek maken drukken we iets uit, een stemming, een emotie of misschien wel iets wat nog ergens anders vandaan komt, wat niet direct gekoppeld kan worden aan dit dichtbije gevoelsmatige. Diverse vragen kunnen hierbij gesteld worden: wat drukt zich uit in de muziek, hoe druk ik mij uit in het musiceren?
Bij het muziek beluisteren is sprake van een impressie, we krijgen een indruk. Iets drukt zich in ons af. Vraag kan zijn hierbij: wat drukt hier dan in, en waar drukt zich dat in? We weten dat het gevoelsleven hierin een centrale plek is waar de indrukken hun weg vinden.
Schopenhauer zegt dat alle kunsten beelden zijn van de wil zoals deze zichtbaar wordt in de wereld om ons heen. Alle kunsten vinden aldus hun voorbeeld in de ons omringende wereld. En de muziek, zegt hij, is ‘uitdrukking van die wil zelf’. De mens legt bij de muziek als het ware ‘zijn oor te luisteren bij het hart van de natuur en drukt dit uit in een opeenvolging van tonen of klanken’. Een spannend vraagstuk hoe zich deze wegen, van binnen naar buiten en van buiten naar binnen, verhouden.
Bij het muziek maken en het muziek beluisteren wordt hierboven bewust het woord ‘actief’ genoemd. Dit actieve ligt bij het maken van muziek dichterbij dan bij het luisteren, omdat het muziek maken nu eenmaal een activiteit veronderstelt. Maar hoe luister ik actief? Laat ik iets gewoon alleen maar binnenkomen of probeer ik me meer bewust te worden van wat er binnen komt, waar het binnen komt, hoe het binnen komt? Ook in het muziek maken speelt dit actieve een rol, waarbij we natuurlijk op moeten passen dat de niet daardoor te cerebraal wordt. Want dan gaat de muziek weg van waar het zijn kern heeft: in het hart van de mensen. ‘Van het hart tot het hart’ is en blijft het motto van de muziek.

Workshops
In de conferentie willen we deze aspecten van de muziek verder onderzoeken en als blikrichting nemen in de verschillende workshops die worden aangeboden. Voor leerkrachten en vakdocenten muziek is er een divers aanbod waarin de verbinding vanuit het thema van vanuit de muziek met de pedagogie kan worden gemaakt. Op de website mensenmuziek.nl is meer informatie te vinden en kan worden aangemeld. Bij aanmelding voor 1 juli geldt een vroegboekkorting.
De conferentie staat open voor mensen die te maken hebben met het jonge en oudere kind, voor musici, muziekpedagogen, muziektherapeuten en geïnteresseerden van alle richtingen. We hebben ernaar gestreefd dat iedereen binnen het aanbod van workshops iets kan vinden dat aansluit bij zijn of haar interesse of werkgebied.