Onverwacht, vlak voor het parlementaire reces en het begin van de zomervakantie, is er een bijzonder CAO-onderhandelaarsakkoord tot stand gekomen (5,05% salarisverhoging en €500,- eenmalig) waarover we graag je mening vragen.

Namens de FvOv/VLS heeft de CMHF op vrijdag 10 juli, met collega-centrales CCOOP (CNV) en AC (o.a. AVS), een onderhandelaarsakkoord afgesloten over de arbeidsvoorwaardenruimte voor 2015 en 2016. In ruil voor aanpassingen in de pensioenen, de overschakeling op prijsindexatie en het voorlopig niet heffen van een herstelopslag, heeft het kabinet extra loonruimte ter beschikking gesteld. Dit akkoord geldt zowel voor de onderwijssectoren als ook voor de kabinetssectoren (o.a. gemeenten en provincies).

Gemeenschappelijk

De kabinetssectoren en Onderwijs hebben gemeenschappelijk dat ze aangesloten zijn bij het ABP. Wanneer hier de regelingen worden aangepast heeft dat direct gevolgen voor alle bij het ABP aangesloten sectoren. Daarnaast geldt ook voor alle sectoren dat het niet mogelijk was om tot een cao te komen over de jaren 2015 en 2016 (met uitzondering van WO en HBO). Struikelblok in de onderhandelingen was vooral het ontbreken van geld voor een fatsoenlijke loonstijging.

Hoe is de loonstijging opgebouwd?

In de onderstaande tabel is te zien hoe de stijging van de lonen is opgebouwd:

CAO tabel

  1. Voor het HBO en WO geldt dat de er een verrekening plaatsvindt met de loonafspraak over 2016
  2. Voor PO, VO en MBO komen deze middelen onverkort beschikbaar

Hoe is de 1,4% vrijval ABP opgebouwd?

  • Volgens de rekenregels van ABP moet bij loonindexatie worden gerekend met 2,5% en voor prijsindexatie met 2%. Niet omdat de lonen altijd hoger liggen dan de inflatie, maar omdat de modellen dit voorschrijven.

Afspraak: vanaf 1 januari 2016 zal bij indexatie van de pensioenen sprake zijn van prijsindexatie in plaats van loonindexatie (door deze omschakeling is minder premie nodig en kan het vrijkomende bedrag gebruikt worden als loonruimte). Dit levert 1% loonruimte op vanaf 1 januari 2016.

  • In het geval de rente laag blijft is er het “voordeel” van het niet hoeven heffen van een mogelijke herstelopslag. Herstelopslagen zijn niet bijster effectief, een premieopslag van één procent leidt tot een verhoging van de dekkingsgraad met maar 0,1 procentpunt!

Afspraak: er wordt tot 1 januari 2021 geen herstelopslag geheven bovenop de verplichte kostendekkende premie (hierdoor kan ook dit bedrag gebruikt worden als extra loonruimte). Dit levert 0,4% loonruimte op vanaf 1 januari 2016

Welke gevolgen heeft dit akkoord voor de pensioenen?

In de afgelopen 15 jaar was de loonindex lager dan de inflatie. Over de periode van de laatste 40 jaar waren de lonen weer hoger, wat veroorzaakt werd door de loongolf in de jaren zeventig. Kortom, de effecten hangen sterk af van welke periode je neemt. Wie weet wat het beste uitpakt voor de komende decennia mag het zeggen!
Het enige wat wel duidelijk is, is dat door de lage dekkingsgraad in het komende decennium waarschijnlijk niet geïndexeerd zal worden. Dan maakt een keuze voor welke indexering ook geen verschil.
Om te voorkomen dat straks blijkt dat er een ongunstige en onomkeerbare indexatiekeuze is gemaakt hebben partijen nadrukkelijk de mogelijkheid open gehouden om op een later moment terug te kunnen keren naar loonindexatie.
De loonsverhogingen werken volledig door in een hogere pensioengrondslag en daarmee een hogere pensioenopbouw.

Positief

Als FvOv/VLS leggen we dit bereikte akkoord met een positief advies aan u voor. Door dit akkoord is er sprake van een behoorlijke loonstijging met geringe tot geen consequenties voor de ontwikkeling van de pensioenen in de komende jaren. Tevens wordt het door dit akkoord mogelijk om op korte termijn in de sectoren VO en MBO cao’s te sluiten zonder dat daar sprake zal hoeven te zijn van de verslechtering van de overige arbeidsvoorwaarden. In het PO zal er een nieuwe cao worden gesloten met ingang van 1 juli 2016, de verhogingen zullen in de tussentijd wel worden uitgekeerd.

Tijdsdruk

Dit akkoord is in korte tijd voor het zomerreces van het Kabinet overeengekomen om opgenomen te kunnen worden in de Rijksbegroting voor 2016. Ook de tijd om te reageren is kort en valt (deels) in de vakantie van het Onderwijspersoneel.
Toch vragen we u om, wellicht vanaf uw vakantieadres, uw mening te geven over dit akkoord. U kunt dit doen door op de onderstaande link te klikken. U heeft de tijd om te reageren tot uiterlijk 28 augustus (doch: hoe eerder hoe beter!).
Via deze link vindt u het complete onderhandelaarsakkoord. Heeft u vragen over het akkoord, bel (06 16500695) of mail dan naar Remko Littooij.

Link naar het reactieformulier

Met vriendelijke groet,

Jilles Veenstra
Voorzitter FvOv

Remko Littooij
Vice-voorzitter VLS